KWF-subsidie voor twee UMCG-onderzoekers

Voorkomen verminderde hartfunctie na radiotherapie

Veel patiënten met longkanker en slokdarmkanker krijgen radiotherapie als onderdeel van hun behandeling. Hart en longen worden dan vaak onvermijdelijk ‘meebestraald’. Dit kan leiden tot verminderde hartfunctie en soms tot overlijden. Peter van Luijk gaat onderzoeken of een combinatie van medicatie dit kan voorkomen. Deze medicatie werkt bij niet-oncologische patiënten met vergelijkbare achteruitgang van de hartfunctie. Het doel van dit onderzoek is om de juiste combinatie te vinden van medicatie die schade tegengaat die kort na het bestralen ontstaat, met medicatie die juist hartschade die pas later ontstaat tegengaat.

Verbeterde kwaliteit van leven

Van Luijk hoopt dat dit hartschade gaat voorkomen: ‘Dat zal de kwaliteit van leven van de patiënten verbeteren. Misschien voorkomt het zelfs vroegtijdig overlijden van patiënten. Als het effectief blijkt te zijn, is het wellicht mogelijk dat de stralingsdosis in de tumor hoger te maken bij patiënten die dat nodig hebben.’ Hij doet zijn onderzoek eerst in een proefdiermodel. Door de uitkomsten van deze studie te combineren met een eerder door KWF gefinancierde klinische studie, hoopt Van Luijk te bepalen welke patiënten het meeste baat hebben bij deze combinatie van medicijnen. ‘De subsidie voor de klinische Clarify-studie werd in 2018 toegekend en de studie loopt nog tot eind 2026. In die studie meten we de veranderingen in hartfunctie van patiënten. We proberen daarin het verband met de radiotherapie te bepalen, zodat we inderdaad weten welke patiënten deze bijwerking zullen krijgen. Die groep kan baat hebben bij de medicatie die we in ons nieuwe project testen.’

Begeleiding diëtist om gevolgen ondervoeding te voorkomen

Patiënten met hoofd-hals kanker die ondervoed zijn voordat hun behandeling begint, hebben vaker complicaties en bijwerkingen tijdens en na hun operaties of behandeling met bestraling. Patiënten met een hoog risico op ondervoeding, worden daarom standaard begeleid door een diëtist. Ook verlies van de spierkracht en spiermassa leidt tot meer complicaties en bijwerkingen. Vaak gaat dit verlies in spierfunctie samen met ondervoeding. Inge Wegner wil nagaan of het zinvol is om patiënten met een laag of gemiddeld risico op ondervoeding én verlies van spierfunctie, voorafgaand aan de behandeling te begeleiden door een diëtist. Zij gaat onderzoeken of dit voor deze groep patiënten met hoofd-halskanker leidt tot minder complicaties en toxiciteit. Zij gaat de patiënten twee jaar volgen.

Minder complicaties en bijwerkingen

Inge Wegner verwacht dat de dieetadviezen leiden tot minder en minder ernstige complicaties en bijwerkingen. ‘Ik hoop ook dat deze maatregelen leiden tot een hogere kwaliteit van leven, een kleinere kans op terugkeer van de kanker en een betere overleving. En dat deze adviezen leiden tot lagere kosten; ook doordat patiënten bijvoorbeeld eerder weer aan het werk kunnen of langer kunnen doorwerken.’

Meer over de toekenningen is te lezen op de website van KWF